Όλοι έχετε ακούσει το όνομα Cthulhu. Είτε από το South Park είτε από memes στο internet, το μεγάλο πράσινο τέρας με τα πλοκάμια για γένια παραείναι γνωστό για να μην το ξέρει μέχρι και η μαμά σας (PS: προφέρεται K'(α)τούλου, αλλά κανείς δεν το λέει σωστά). Από τον Cthulhu ίσως να έχετε ακούσει και ένα όνομα να πετιέται εδώ κι εκεί: “Lovecraft“. Αυτό που οι περισσότεροι μάλλον δεν ξέρετε, είναι οτι ο εν λόγω Lovecraft είχε απλώς σαν trademark και μασκότ τον Cthulhu, αλλά δημιούργησε πέρα από αυτόν ένα ολόκληρο πάνθεον.

Lovecraft

Με τη σειρά όμως: Ο Lovecraft γεννήθηκε το 1890 και πέθανε το 1937, ήταν αριστοκρατικής καταγωγής, απένταρος, ιδιοφυΐα στη χημεία και την αστρονομία (αυτό που θα λέγαμε χωρίς υπερβολές “child genius”), αλλά και πολύ φιλάσθενος. Με τον πατέρα του να είναι κλεισμένος σε ψυχιατρείο από όταν ο Lovecraft ήταν τριών (fan fact: Ήξερε ήδη να γράφει από αυτήν την ηλικία.) ο Lovecraft είχε κατακλειστεί από διάφορες φοβίες, με το φόβο του για το σκοτάδι να εμφανίζεται συνέχεια στους εφιάλτες του, δίνοντας “ζωή” στα πρώτα πλάσματα του μύθου που δημιούργησε, τα “night gaunts” , σε ηλικία πάνω κάτω 7 χρονών.

Σε συνδυασμό με την ολοένα και χειρότερη οικονομική κατάσταση τις οικογένειάς του, ο Lovecraft από τα 10 του περίπου άρχισε να έχει κατάθλιψη, αλλά και ολοένα και πιο δημιουργικές τάσεις όσον αφορά τη συγγραφή. Fast forward μιάμιση δεκαετία και μερικές αυξανόμενες τάσεις ρατσισμού, ο Lovecraft άρχισε να στρέφεται από το επάγγελμα του αρθρογράφου για νέα στο επάγγελμα συγγραφέα τρόμου, εκδίδοντας τις ιστορίες που είχε γράψει με τα χρόνια και φτιάχνοντας καινούριες.

Όλα αυτά ήταν μια εισαγωγή για το background του τύπου που άρχισε τον Μύθο (χωρίς να έχει ακόμα όνομα), αλλά εκεί που πρέπει να μείνουμε, είναι οτι ο Lovecraft όχι μόνο δεν είχε θέμα να μοιράζεται τις ιστορίες του και να επικοινωνεί με τους αναγνώστες του, αλλά ενθάρρυνε άλλους συγγραφείς τρόμου να χρησιμοποιήσουν το πρωτότυπο σύμπαν που δημιούργησε, όπου η ανθρωπότητα δεν είναι παρά ένας κόκκος άμμου, περιτριγυρισμένη από τέρατα τα οποία δε δίνουν δεκάρα για μας. Ο Lovecraft είναι από τις λίγες περιπτώσεις συγγραφέα που λέμε οτι το internet θα ήταν ακριβώς αυτό που θα ήθελε, προσπαθώντας να φτιάξει ένα δίκτυο συγγραφέων και στήνοντας το Μύθο του (ο τύπος έγγραφε ΠΟΛΛΑ γράμματα).

Derleth

Ο θάνατος του Lovecraft από καρκίνο στα σχεδόν-πενήντα του βρήκε πολύ κόσμο λυπημένο, με το Lovecraft να έχει αποκτήσει ήδη θαυμαστές και πάμπολλους φίλους συγγραφείς, οι οποίοι συνέχισαν να χτίζουν τον κόσμο του. Όλα αυτά ήταν ανοργάνωτα όμως, με εκδόσεις των ιστοριών στο περιοδικό Weird Tales και άλλα παρόμοια. Εκεί μπήκε ο August Derleth, ένας από τους φίλους του Lovecraft, συγγραφέας και εκδότης. Αν ο Lovecraft θα θεωρούνταν ιδιοφυής νέρντουλας σε ένα λύκειο, τότε ο Derleth θα ήταν με διαφορά ο “παίκτης” (γίνεται ακόμα debate αν ήταν αυτός που γέννησε την ιδέα της gothούς γκόμενας).

Ο Derleth έκδοσε σε βιβλία για πρώτη φορά το Cthulhu Mythos (μάλιστα ήταν αυτός που του έδωσε αυτό το όνομα), και έβαλε σε τάξη τη μυθολογία του Lovecraft και τον ακολούθων του, αν και πήρε αρκετή κριτική για αυτό. Εδώ είναι που φτάνουμε στα συγκεκριμένα στοιχεία του Μύθου:

Ο Lovecraft ήταν αδύναμος σωματικά, και ζούσε διαρκώς με το φόβο. Οι ιστορίες του Lovecraft παρουσίαζαν ένα Μύθο όπου έξω από την ανθρώπινη αντίληψη ζούσαν πανίσχυρα τέρατα, και ο μόνος λόγος που υπάρχουμε ακόμα είναι επειδή ποτέ δεν μας θεώρησαν αρκετά σημαντικούς για να μας καταστρέψουν. Σε κάθε ιστορία του ο Lovecraft μας θύμιζε οτι είμαστε ένα τίποτα μπροστά στην απειρότητα του σύμπαντος και οτι καμία από τις πράξεις μας δεν έχει νόημα (αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί στο opening του Rick&Morty δείχνουν τον Cthulhu παρόλο που δεν εμφανίζεται ποτέ στη σειρά; Να γιατί.).

Το πρόβλημα είναι οτι ο Lovecraft ήταν τόσο κολλημένος με το να δείχνει πόσο αδύναμη και αβοήθητη είναι η ανθρωπότητα, που δεν έδωσε ποτέ έμφαση στα ίδια τα τέρατα και τις ιστορίες τους. Πέταγε όρους όπως “Great Old Ones”, “Outer Gods” και άλλα χωρίς να προσέχει ιδιαίτερα, καθώς το τελικό νόημα ήταν απλώς οτι είναι κλάσης ανώτερα πλάσματα από εμάς. Το σύμπαν του μπορεί να ήταν τρομακτικό στη φύση του, όμως δεν έβγαζε νόημα. Ο Derleth ήταν το ακριβώς αντίθετο. Ο τύπος έζησε μια ζωή όλο επιτυχία και σεξ, και έβλεπε το σύμπαν του Lovecraft όπως έβλεπε και το σατανισμό: Κάτι το οποίο τον εξίταρε.

Ο Derleth έβαλε τάξη στο σύμπαν του Lovecraft και των φίλων του. Ξεχώρισε τους θεούς στους Outer Gods, και τους Great Old Ones, και δώρησε στο σύμπαν ίντριγκες, συνωμοσίες και έχθρες. Ο Derleth έχει μέχρι και σήμερα πολύ αρνητική κριτική για τη δουλειά του από τους αντίστοιχους πρωτοδισκάκιδες της συγγραφής, αλλά οι συνδρομές του στο Μύθο παραμένουν αγαπητές από άλλους τόσους μέχρι και σήμερα. Πρακτικά ο Derleth έκανε στο Cthulhu Mythos ότι έκανε ο R.R.Martin στο fantasy setting του Tolkin.

Κατηγοριοποίηση

Και τώρα μερικές εξηγήσεις, υπό σύμπαν Derleth (γιατί με τις ιστορίες του Lovecraft και μόνο δε βγάζεις νόημα ούτε με σφαίρες). Υπόψιν οτι πολλοί από τους θεούς έχουν 5-6 τίτλους ο καθένας, οπότε θα αναφέρω μόνο τους πιο γνωστούς:

Outer Gods:

Η ανώτερη, και ισχυρότερη ομάδα θεών. Ο Derleth κράτησε σε αυτούς τη λογική του Lovecraft, όπου όντως είναι τόσο ισχυροί που πραγματικά δεν νοιάζονται για την ανθρωπότητα, και τα κίνητρά τους μας είναι επί το πλείστον άγνωστα (αν έχουν όντως κίνητρα). Δεν έχουν κάποιο κοινό χαρακτηριστικό στο design τους, με μερικούς από αυτούς να είναι άυλοι ενώ άλλοι είναι τεράστιες μάζες από πλοκάμια, αλλά πολλοί από αυτούς έχουν συνδεθεί με ιδέες. Οι πιο γνωστοί είναι:

• Azathoth (The Nuclear Chaos / The Blind Idiot God): Η αρχή του σύμπαντος και pretty much το τέλος του, αν ποτέ ξυπνήσει, καθώς έχει υπονοηθεί συχνά οτι τα πάντα είναι απλώς κομμάτι του ονείρου του, υλοποιημένα, οπότε αν ξυπνήσει το όνειρο θα τελειώσει και θα σταματήσουμε να υπάρχουμε όλοι, θεοί και άνθρωποι. Έχει συνδεθεί με την ιδέα της αγνής καταστροφής, χωρίς λόγο και αιτία.
• Shub-Niggurath (The Black Goat): Είναι η θεά της μητρότητας, και έχει δημιουργήσει πολλά από τα τέρατα του Cthulhu Mythos. Τα παιδιά της θα τα δείτε στη λίστα αναφορών πιο κάτω συχνά. Έχει ακόλουθους σε σχεδόν κάθε φυλή στο Cthulhu Mythos (περιλαμβάνοντας τους Great Old Ones).
• Yog-Sothoth (The Gate): Συνδεδεμένος με την ιδέα της γνώσης, ο Yog-Sothoth είναι από τους πιο εξυπηρετικούς Outer gods, και μοιράζεται τη γνώση του ελεύθερα αν καλεστεί (βέβαια μάλλον θα τρελαθείτε από αυτό, αλλά δεν το κάνει επίτηδες).
• Nyarlathotep (The Crawling Chaos / The Faceless God / The Black Pharaoh): Ο πιο δημοφιλής χαρακτήρας του Cthulhu Mythos μετά τον ίδιο τον Cthulhu, ο Nyarlathotep μπορεί να είναι Outer God αλλά συμπεριφέρεται περισσότερο σαν Great Old One, μπαίνοντας τον κόπο να εξαπατήσει τους πάντες και τα πάντα, να τους ωθήσει σε συμφωνίες που τελικά θα φέρουν την καταστροφή τους και να φέρει το τέλος την ανθρωπότητας (που με κάποιο τρόπο πάντα αποτυγχάνει). Το πιο γνωστό του χαρακτηριστικό είναι η δυνατότητα να αλλάζει μορφές (έχει 1000+ διαφορετικές), και φημολογείται οτι πολλοί από τους θεούς του Cthulhu Mythos είναι στην πραγματικότητα ο Nyarlathotep με άλλες μορφές). Συνδεδεμένος με την ιδέα του ψέματος.

Να ξεκαθαρίσω οτι αυτοί είναι απλώς οι πιο γνωστοί από τους Outer Gods. Σύνολο είναι καμιά τριανταριά, με υπόνοιες οτι υπάρχουν πολλοί παραπάνω που απλώς δε γνωρίζουμε. Καθαρά αριθμητικά πάντως, οι Great Old Ones είναι απείρως περισσότεροι (Οι Great Old Ones βλέπουν τους Outer Gods όπως βλέπουμε εμείς τους Great Old Ones).

Great Old Ones

Αντίθετα με τους Outer Gods που δεν έχουν κοινά χαρακτηριστικά ο ένας με τον άλλο, οι Great Old Ones πάνω κάτω μοιάζουν μεταξύ τους, με trademark τους βέβαια τα περίφημα πλοκάμια που τόσο εκτίμησε η Ιαπωνική κουλτούρα. Οι Great Old Ones είναι πολύ πιο “down to earth” από τους Outer Gods, κυριολεκτικά, με τη γη να στεγάζει μόνιμα τον Cthulhu, έναν από αυτούς. Έχουν μέγεθος βουνού πάνω κάτω (οι Outer Gods είναι on average πλανήτες σε μέγεθος, οπότε πάντα χρησιμοποιούν avatars), και έχουν “μεγάλο” ενδιαφέρον για τις θνητές φυλές, ανάμεσα σε αυτές και η ανθρωπότητα.

Τα κίνητρα του καθενός διαφέρουν, με κάποιους να είναι πρόθυμους να μας στρατολογήσουν, κάποιους να θέλουν να μας κατακτήσουν, ενώ άλλοι θέλουν να μας κρατήσουν σαν snack (με μερικούς να θέλουν, κυριολεκτικά, να μας γ@μήσουν), αλλά το σίγουρο είναι οτι η επικοινωνία μαζί τους είναι πολύ συχνότερη. Οι περισσότεροι έχουν από 1-2 cults ακολούθων το λιγότερο, ενώ είναι γνωστό οτι έχουν πολύ έντονες έχθρες μεταξύ τους. Κατά τον Derleth, ο λόγος που υπάρχει ακόμα η ανθρωπότητα και πολλές από τις άλλες θνητές φυλές, είναι επειδή οι Great Old Ones πρακτικά παίζουν ένα παιχνίδι πόκερ μεταξύ τους, και όλοι φοβούνται να “ανεβάσουν” γιατί τα πάντα θα αρχίσουν να καταρρέουν σαν domino αν ανοίξουν τα φύλλα (ο Derleth έζησε στο forte του Ψυχρού Πολέμου).

Οι πιο γνωστοί (έχουμε τα ονόματα από κυριολεκτικά εκατοντάδες από αυτούς):

• Cthulhu (Priest of the Outer Gods): Η μασκότ όλου του Μύθου, ο Cthulhu είναι παραδόξως σχετικά ασήμαντος στο σύμπαν του Lovecraft. Υποτίθεται οτι κοιμάται σε μια υποθαλάσσια πόλη στο Νότιο Ειρηνικό (R’Lyeh), και περιμένει να εναρμονιστούν τα άστρα για να ξυπνήσει από τον αιώνιο ύπνο του και να κατακτήσει τον πλανήτη. Μέχρι τότε παρακολουθεί τα όνειρα την ανθρωπότητας από το δικό του βασίλειο, τις Dreamlands, και στέλνει τους ακολούθους του να οδηγήσουν κοινότητες στην τρέλα, μετατρέποντάς τους σε νέους ακολούθους και εξοντώνοντας τους απρόθυμους να υποταχτούν. Οι ακολούθοι του θα μεταλλαχτούν τελικά σε τέρατα (αυτό βασικά συμβαίνει με σχεδόν όλους τους θεούς του Μύθου με εξαίρεση τον Hastur).
• Hastur (Him Who Must Not Be Named / The Unspeakable / Greatest of the Old Ones): Παιδί του Yog-Sothoth και ο πιο δημοφιλής Great Old One μετά τον Cthulhu. Ξέρουμε οτι έχει μια εχθρότητα με τον Cthulhu και οτι συχνά φέρεται περισσότερο σαν Outer God παρά σαν Great Old One, αλλά η εμφάνισή του ή η πραγματική φύση της πόλης “Carcosa” που κυβερνάει είναι τελείως άγνωστη. Έχει συνδεθεί με την ιδέα της τέχνης, του θανάτου και του χρώματος σκούρου κίτρινου. Θεωρείται από τις καλύτερες ελπίδες της ανθρωπότητας σε περίπτωση που sh!t goes down, καθώς έχει μοιράσει ελεύθερα αθανασία και πλούτη στους ακολούθους του, ενώ συχνά θα χρησιμοποιήσει ανθρώπους για να σαμποτάρει τα σχέδια των άλλων Great Old Ones. Εξίσου δημοφιλής είναι ο υπηρέτης και avatar του, ο μυστηριώδης King in Yellow.
• Yig (The Father of Serpents): Μυθολογία βασισμένη στο φόβο με απουσία φιδιών γίνεται; Δε γίνεται. Εύκολος να τον ευχαριστήσεις όπως και να τον θυμώσεις, αλλά πάντα υπάρχουν φανταστικά πλεονεκτήματα για ένα θνητό που έχει την εύνοια ενός θεού.
• Nug & Yeb (The Twin Blasphemies): Παιδιά του Yog-Sothoth και της Shub-Niggurath, που λέγεται οτι ήταν η έμπνευση για το κινέζικο Yin και Yang, αρχηγοί cults και δημιουργοί φυλών τεράτων.

Πού τους Βρίσκουμε

Όμορφα όλα αυτά, αλλά εσάς τι σας μέλει; Βλέπετε, ακριβώς επειδή ο Lovecraft ήταν τόσο ανοιχτός με το να χρησιμοποιήσουν πολλοί συγγραφείς το Μύθο, αλλά και επειδή έχουν περάσει πάνω από εκατό χρόνια από τότε που άρχισε, το Cthulhu Mythos σαν ιδέα ΔΕΝ ΥΠΑΓΕΤΑΙ ΣΕ COPYRIGHTS. Πάμπολλοι συγγραφείς, ζωγράφοι και γενικώς δημιουργοί έχουν αφήσει το Cthulhu Mythos να εισβάλλει στα έργα τους, ακόμα και αν το κύριο κίνητρο αυτών δεν είναι ο τρόμος, και μάλιστα πολλοί έχουν παραδεχτεί οτι τους έχει γίνει εμμονή σχεδόν.

Azathoth

Πολλά από τα εντελώς άσχετα franchises (Marvel Comics και Quake series ας πούμε) έχουν κοινούς χαρακτήρες από το Cthulhu Mythos, και επομένως, σε ένα βαθμό συνδέονται.

Cthulhu Mythos στο pop culture μας (πέρα από τίτλους που αφορούν απευθείας το Mythos):

• Rick & Morty: Ας βγάλουμε πρώτα αυτά για τα οποία έχω κάνει spoilers ήδη, ο Cthulhu εμφανίζεται στο opening του.
• South Park: Ο Cthulhu εμφανίζεται στη σειρά, και η Shub-Niggurath είναι boss στο Fractured But Whole.
• Quake: Η Shub-Niggurath είναι το τελικό boss.
• Bloodborne: Πρακτικά τα πάντα.
• Darkest Dungeon (Steam): Πρακτικά τα πάντα.
• Wow universe: Οι Old Gods είναι εμπνευσμένοι από τους Great Old Ones.
• The Witcher 1: Οι Vodyanoi (αυτοί που βρίσκετε πριν πηδ… Συνευρεθείτε με την Lady of the Lake), είναι οι Deep Ones, υπηρέτες του Cthulhu. For the record ο Dagon είναι ένας super-θεός-ψάρι που υπηρετεί επίσης τον Cthulhu.
• Metallica: Καμιά 5-6 Album εμπνευσμένα από ιστορίες του Lovecraft.
• Fate Zero: Το τέρας που κάλεσε ο caster (χρησιμοποιώντας το Necronomicon, κάτι σαν την Παλαιά Διαθήκη του Cthulhu Mythos), είναι υπηρέτης των Nug&Yeb.
• Stranger Things: Της Παναγιάς τα μάτια από τη season 2.
• True Detective season 1: Ο τελικός κακός είναι κάποιος που έχει τρελαθεί από τον King In Yellow, υπηρέτη του Hastur, και προσπαθεί να κάνει τελετουργικούς φόνους στο όνομα του Hastur.
• Skyrim Dragonborn DLC: Ο Hermaeus Mora είναι μια Great Old One έκδοση του Yog-Sothoth.
• Στο Borderlands 1: Το τέρας στο τέλος είναι ένας nameless Great Old One.
• Dead Space: Οι κακοί είναι μια ομάδα Great Old Ones, ή τουλάχιστον εμπνευσμένοι από αυτούς.
• Cabin in the Woods: Τα πάντα είναι μια προσπάθεια της κυβέρνησης να δώσει ένα καλό θέαμα στους Great Old Ones για να μην μας καταστρέψουν.
• Persona 2: Ο Nyarlathotep είναι το τελικό boss, με έμφαση στο shapeshifting του.
• Terraria: Ο Hastur είναι το τελικό boss.

Αυτά κάνανε μπαμ μέχρι τώρα… Πάμε στα πιο “holy sh!t” όμως:

• Game of Thrones: Ο “Drowned God” των Greyjoy είναι ο Dagon, αρχιυπηρέτης του Cthulhu. Ακόμα και το catchphrase τους, “What is dead may never die.” είναι παραλλαγή του catchphrase των οπαδών του Cthulhu: “That is not dead which can eternal lie, and with strange aeons even death may die.”
• Game of Thrones: Αν κοιτάξετε στο χάρτη, υπάρχει μια πόλη που λέγεται Carcosa. Στα βιβλία, λένε οτι κυβερνάται από τον “Yellow King”.
• Game of Thrones: Ο “Many-Faced God” που υπηρετεί η Aria, που επιτρέπει στους ακολούθους του να αλλάζουν τη μορφή του προσώπου τους; Nyarlathotep, the Crawling Chaos.
• Ο Λαβύρινθος του Πάνα: Κλασσική ταινία, γεμάτη συμβολισμούς για το κακό του πολέμου και την ψυχολογία της έφηβης πρωταγωνίστριας, μέχρι που αυτή μπαίνει κάποια στιγμή στον τοίχο και ΘΕΕ ΚΑΙ ΚΥΡΙΕ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΑΠΟ ΠΟΥ ΗΡΘΕ?! Y’Golonac (Lord of Perversions), Great Old One και Θεός της ανωμαλίας (από αυτούς που θέλουν κυριολεκτικά να μας γ@μήσουν).
• Doctor Who: Ο Fenric, main villain και νέμεση του Sylvester McCoy (του πιο κλασάτου doctor) είναι ο Hastur.
• The Dark Tower Series του Stephen King: Πολλοί παραπονέθηκαν οτι η ταινία δεν έδινε αρκετές πληροφορίες για τον καουμπόικο “man in black”, aka Randall Flagg και τα κίνητρά του. Ίσως να μην παραπονιόντουσαν αν ήξεραν το άλλο του όνομα: Nyarlathotep, the Crawling Chaos.
• The Mist του Stephen King (η ταινία): Όταν στο τέλος της ταινίας οι πρωταγωνιστές είναι μέσα στο αμάξι και βλέπουν να τους προσπερνάει ένα θεόρατο τέρας με πλοκάμια μέσα στην ομίχλη, αυτό είναι ένα από τα Wendigo, παιδιά της Shub-Niggurath. Τα Wendigo έχουν εμφανιστεί και σε άλλες γνωστές ιστορίες του Stephen King, όπως το Νεκροταφείο Ζώων.
• Overlord: Σε κάποια στιγμή που μάλλον θα δούμε στην επόμενη season, ο Ains θυσιάζει μερικές χιλιάδες στρατιώτες για να καλέσει 5 Dark Youngs, παιδιά της Shub-Niggurath για να τον υπηρετήσουν (το όνομα της Shub-Niggurath είναι κομμάτι του chant).
• Στα υπέροχα adventure games “Dreamfall”: ο “Undreaming” είναι ο Cthulhu.
• Mass Effect: Οι Reapers έχουν σχεδιαστεί από Great Old Ones.