Η καθημερινή ζωή του σύγχρονου ανθρώπου χαρακτηρίζεται από ρουτίνα.  Από τις διάφορες διεξόδους που μπορεί να επιλέξει κανείς είναι τα roleplaying Pen And Paper Games ( ή αλλιώς tabletop). Τι είναι όμως αυτό που μας ωθεί στην επιλογή μας αυτή? Πως προκύπτει η αγάπη μας για τα tabletop RPGs?

Για να απαντήσουμε στο παραπάνω ερώτημα πρέπει να γίνει αντιληπτή η ουσία πίσω από αυτά τα παιχνίδια. Ο πιο απτός όρος είναι το tabletop. Τα games αυτά παίζονται στο “τραπέζι”, με τον όρο τραπέζι να είναι αφηρημένος γιατί δεν είναι απαραίτητο, αλλά είναι η ιδανικότερη επιλογή. Η εναλλακτική ορολογία ( Pen And Paper) προσδιορίζει τα απαραίτητα εργαλεία των παικτών, μολύβι και χαρτί. Πέρα από αυτά χρειάζεται συνήθως ένα, τουλάχιστον, σετ από roleplay dice (d4,d6,d8,d10,d100,d12,d20 κ.ο.κ.). Ο τελευταίος όρος, βέβαια, είναι ο πιο σημαντικός. Αυτός καθορίζει και την ουσία του genre.

Πολλούς από σας, η έννοια roleplay θα σας παραπέμψει σε παιχνίδια όπως το World Of Warcraft και τα Elder Scrolls. Η ουσία είναι πως ο παίκτης μπαίνει στη θέση ενός χαρακτήρα, παίρνει αποφάσεις για λογαριασμό του και βιώνει τις εμπειρίες του. Η αλήθεια είναι πως τα παραπάνω είναι έντονα εμπνευσμένα από τους προκατόχους τους, για τους οποίους μιλάμε σήμερα.

Έχοντας αναλύσει την ορολογία των παιχνιδιών, ήρθε η ώρα να κατανοήσουμε την ψυχοσύνθεση των παικτών. Το βασικότερο, λοιπόν, κομμάτι είναι ο χαρακτήρας που υποδύονται. Σε αντίθεση με τα περισσότερα αδελφικά ηλεκτρονικά παιχνίδια, στα οποία ο ήρωας είναι τα στατιστικά του, η αποστολή του και μερικές “fix” αλληλεπιδράσεις με τον υπόλοιπο κόσμο, οι ήρωες των tabletop είναι πιο δυναμικοί. Έχουν παρελθόν, παρόν και μέλλον (δημιουργημένα από τους παίκτες), καθώς και προσωπικότητα.  Η πρόκληση που βιώνει ένας roleplayer είναι να διεισδύσει στην ψυχοσύνθεση του χαρακτήρα, να λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις, αλλά και να αλληλεπιδράσει με το περιβάλλον μένοντας “in-character”. Ουσιαστικά, κατά τη διάρκεια του gaming session, οι παίκτες καλούνται να ξεχάσουν την πραγματικότητα και να ζήσουν από τα μάτια (και το μυαλό) κάποιου άλλου, όπως οι ηθοποιοί ερμηνεύουν ένα ρόλο.

Είναι εμφανές πως τα παραπάνω ακούγονται δύσκολα σε όποιον δεν έχει ζήσει μια roleplay εμπειρία. Σας διαβεβαιώνω πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Οι ώρες αυτές είναι, απλά, μια μοναδική ευκαιρία να ξεχάσει κανείς τα πραγματικά του προβλήματα.Να αντιμετωπίσει φανταστικές προκλήσεις, που, κατά  πάσα πιθανότητα, θα του είναι αδύνατο να βιώσει στη βαρετή (ή και όχι) καθημερινή ζωή του. Το μόνο που χρειάζεται για να δοκιμάσει μια τέτοια εμπειρία είναι η φαντασία. Πιστέψτε με, όλοι έχουν απεριόριστη, αρκεί να αφήσουν το μυαλό τους ελεύθερο να περιπλανηθεί σε άγνωστα μονοπάτια με οδηγό τον Game Master (GM) και θα περάσουν ένα μοναδικό απόγευμα με ανεπανάληπτες στιγμές!

Ένα ακόμη ζήτημα είναι το πώς γίνεται το λεγόμενο roleplay. Εδώ δεν υπάρχει σαφής απάντηση. Ούτε είναι και σκοπός μου να δοθεί. Χάριν απλούστευσης θα χωρίσουμε τους παίκτες σε δύο πολύ γενικευμένες κατηγορίες. Από τη μία πλευρά έχουμε εκείνους που καταφέρνουν να ταυτιστούν σε πολύ μεγάλο βαθμό με τον χαρακτήρα τους και εκείνους που κρατάνε τις αποστάσεις τους, δρώντας σαν παρατηρητές της ζωής του. Οι μεν μιλάνε συνήθως σε πρώτο πρόσωπο. Βλέπουν αποκλειστικά από τα μάτια του χαρακτήρα και προσπαθούν να μιμηθούν αντιδράσεις του στη πραγματικότητα (π.χ. μίμηση φωνής, βλέμματος, κινήσεων…), αυτούς μπορούμε να τους παρομοιάσουμε με ηθοποιούς. Οι δε προτιμούνε το τρίτο πρόσωπο. Περιγράφουν τα λόγια και τις πράξεις των ηρώων και μένουν πιο πολύ στον εαυτό τους. Αυτή η κατηγορία μπορεί να παρομοιασθεί με αφηγητές. Είναι σημαντικό να τονίσουμε, πως η εμπειρία και των δύο είναι εξίσου ευχάριστη.

Άλλο ένα αξιοσημείωτο γεγονός είναι, πως, παρά τον πόλεμο που δέχθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα (κυρίως μετά τα 80ς), τα RPGs δεν έχουν (αποδεδειγμένα) κανένα αρνητικό αποτέλεσμα στη ψυχοσύνθεση των παικτών.

Εν αντιθέσει, είναι πολλοί οι υπέρμαχοι των θετικών επιδράσεων τους. Αυτές είναι ισχυρότερες σε παιδιά μικρών ηλικιών. Υποστηρίζεται πως βελτιώνουν τις αριθμητικές και τις κοινωνικές ικανότητες των  παικτών. Παράλληλα, είναι μια καλή μέθοδος να συνηθίσουν να διαβάζουν όταν γυρίζουν σπίτι. Ένα gaming session απαιτεί προετοιμασία από όλους τους συμμετέχοντες. Εμπειρικά, μπορώ να προσθέσω πως, μέσα από την ενασχόληση με pen and paper RPGs, άτομα που φοβούνταν να εκτεθούν σε κοινωνικές αλληλεπιδράσεις σιγά σιγά ξεπέρασαν το φόβο αυτό. Τέλος, παρατηρείται σαφής αύξηση της κριτικής ικανότητας των παικτών με την πάροδο του χρόνου.

Εν κατακλείδι, ο λαός λέει πως “δεν έχει σημασία ο προορισμός, αλλά το ταξίδι”. Έτσι και η ερωτήσεις που τέθηκαν αρχικά δεν είχαν απάντηση. Ο καθένας ασχολείται με αυτό το χόμπι για προσωπικούς τους λόγους. Το επίτευγμα ήταν να δείτε και εσείς τι είναι αυτό που αγαπάμε και… γατί να μην του δώσετε μια ευκαιρία!